Вы плануеце велікодныя булкі набываць у краме? Не спяшайцеся, магчыма, наш сённяшні прыклад натхніць вас на кулінарныя подзвігі.
Святочную духмяную смачнасць будзем гатаваць з Уладзімірам Смольскім. Гэтым рэцэптам з 23-гадовым юнаком падзялілася яго бабуля Кацярына Іванаўна Лаханская. У дзяцінстве ён часта гасціў у яе на выхадных і канікулах. Любіў сядзець на кухні за сталом, уважліва сочачы за ўсімі дзеянямі гаспадыні. І як толькі, да прыкладу, жоўценькія гарачыя бліны даставаліся з печы і клаліся на талерку, Вова адразу ж пачынаў дэгустацыю.
А цяпер яны памяняліся месцамі. Уладзімір – у якасці повара, а бабуля – кансультант. Малады чалавек пачынае выкладаць на стол неабходныя інгрэдыенты і адразу папярэджвае, што не ведае дакладных прапорцый – у іх сям’і пры гатаванні страў усё вымяраюць, як кажуць, на вока.
З вечара мы будзем «учыняць», ці па-іншаму гатаваць рошчыну (на русском «опара»). Спачатку прэсаваныя дрожджы разводзім у цёплай вадзе, дадаем цукар. Ставім на некалькі хвілін у цёплае месца. А ў гэты час у асобнай місцы прасейваем муку, выліваем у яе малако, старанна размешваем, каб не было камячкоў.
Для начынкі таўчом мак з вадзічкай у ступе – рэч старая, сапраўды каларытная. У нас булкі будуць з макам і разынкамі (по-русски «изюм»), але можна дадаваць, чаго пажадаеце, на свой густ.
Спалучаем змесціва дзвюх нашых ёмістасцей – і гатова! Пакідаем «опару» для ўздыму на печы на ноч. Уладзімір некалькі разоў прачынаўся, перамешваў «расчын», каб нічога «не ўцякло».
А раніцай, у палове восьмай гадзіны, растапіў печ. У «опару» дадаем растоплены маргарын, яйкі, цукар, прамытыя рызынкі, муку і ўсё добра перамешваем. У прыгатаванні булак важную ролю адыгрывае замес. Дрэнна вымесіць цеста – нічога не атрымаецца. Таму чакаем пакуль не перастане прыліпаць да рук.
Дзелім на тры роўныя часткі, раскачваем скалкай. Зверху выкладваем мак, перамяшаны з цукрам. Згортваем цеста ў рулецікі. І кладзём на бляху (противень), змазаную алеем. Са спецыяльна пакінутага цеста робім крыжы. І ставім нашы будучыя булкі яшчэ на гадзіну, каб «падышлі».
У гэты час печ дагарае, разграбаем жар. Чакаем пакуль крыху астыне. Пасля ставім бляху ў печ на хвілін дзесяць, каб булкі падрумяніліся. А потым дастаем, накрываем мокрай тканінай – і зноў адпраўляем пячыся. Прыкладна на гадзіну. Калі святочны пачастунак гатовы, змазваем яечным жаўтком і выкладваем на ручнік.
Пакой адразу напаўняецца непаўторным пахам. Сапраўды, у страў з печы свой, асаблівы смак.
Таму, калі дзядуля планаваў убраць печ, тады яшчэ маленькі Вова быў вельмі супраць. А сёння ён можа згатаваць у ёй амаль любую страву: бульбу, булён, боршч, наліснікі, коржыкі, аладкі і г.д.
Булкі ў іх сям’і звычайна пякуць двойчы ў год – на Вялікдзень і на Радаўніцу. У гэты раз Уладзімір іх нават не паспрабуе, бо прытрымліваецца паста, а цяпер ідзе страсны тыдзень. Для маладога чалавека гэта ўстрыманне гастранамічнае і душэўнае.
Вялікдзень ён любіць з дзяцінства. Безумоўна, за магчымасць сабрацца ўсёй сям’ёй за святочным сталом, пачаставацца смачнымі булкам, пагуляць у біткі і галоўнае – схадзіць у царкву. Калі быў школьнікам, вельмі хваляваўся, каб не праспаць.
Пакуль мы гатавалі бабуля – Кацярына Іванаўна – шмат узгадвала пра ваенныя гады і пра любімую вёску Бабчын, па якой вельмі сумуе…
Калі Вова даў ёй паспрабаваць тое, што ў яго атрымалася, бабуля, усміхаючыся адказала: «Які повар – такія і булкі. Добрыя, вельмі добрыя».
Тэкст і фота Наталлі ЧЭКАН.
